برنامه‌های موبایل فراتر از ارتباطات، سرگرمی و بازی‌سازی رفته‌اند و به حوزه‌های مختلف، به‌ویژه آموزش، گسترش یافته‌اند. افزایش روزافزون تعداد اپلیکیشن‌های آموزشی، آنها را به سومین دسته محبوب برنامه‌های موبایل تبدیل کرده است. مطلب زیر با تمرکز ویژه بر ویژگی‌های اپلیکیشن های آموزشی موفق، به بررسی اعتبار این روند می‌پردازد.
یادگیری از راه دور، به‌ویژه در دو سال گذشته، بر همه گروه‌های سنی تأثیر گذاشته است. فناوری، سیستم آموزشی را متحول کرده و دسترسی افراد به امکانات یادگیری را بیشتر کرده است. هر نرم‌افزار موبایلی که بتواند به‌عنوان پلتفرم یادگیری از راه دور عمل کند، یک اپلیکیشن آموزشی نامیده می‌شود. این سیستم یادگیری یکپارچه، دانش کامل و راه‌حل‌های یادگیری جامع را ارائه می‌دهد.
اپلیکیشن‌های آموزشی طیف وسیعی از گروه‌های سنی را پوشش می‌دهند – نوپایان، کودکان، نوجوانان، متخصصانی که به دنبال یادگیری‌های جدید هستند و متخصصانی که می‌خواهند دانش خود را ارتقا دهند. هر کسی که بخواهد مهارت جدیدی بیاموزد یا به دانش جدیدی دست یابد، به سراغ یک اپلیکیشن می‌رود.
با افزایش تقاضا و بالارفتن استانداردهای کیفیت، این امر همچنین نشان می‌دهد که دانشجویان نسبت به بازده سرمایه‌گذاری‌های آموزشی خود آگاه‌تر می‌شوند. برای برخی از دانشجویان بالقوه، به‌ویژه کسانی که وارد حوزه‌های پردرآمد مانند فناوری اطلاعات می‌شوند، فرصت یادگیری مهارت‌های مورد تقاضا از برند برنامه یا مؤسسه مهم‌تر است.
اهمیت اپلیکیشن های آموزشی
باتوجه‌به افزایش یادگیری الکترونیکی در چند سال اخیر، به‌خصوص با شیوع همه‌گیری کرونا که نقش یک کاتالیزور را ایفا کرد، امروزه دورکاری به شیوه‌ای از زندگی و تحصیل از راه دور به روندی پرطرف‌دار تبدیل شده است. در این میان، انواع پلتفرم‌های یادگیری از مفهوم اپلیکیشن‌ها بهره برده‌اند. در ادامه به دلایل اهمیت یافتن آنها می‌پردازیم:
- گوشی‌های هوشمند مقرون‌به‌صرفه: فناوری به‌صرفه، قیمت‌های مناسب و دسترسی آسان به اینترنت باعث شده است تا اقشار مختلف جامعه بتوانند به برنامه‌های تلفن همراه دسترسی پیدا کنند.
- یادگیری آسان: یادگیری امروزه به‌موقع و کارآمد شده است. تصاویر تأثیر قابل‌توجهی بر آموزش دارند و کاربران مفاهیم را بهتر از حفظ‌کردن به یاد می‌آورند.
- حالت و سرعت سفارشی: کاربران می‌توانند از گزینه‌های خلاقانة مطالعه استفاده و آنها را مطابق میل خودت نظیم کنند تا سرعت یادگیری یک موضوع را باتوجه‌به راحتی و زمان خود تعیین کنند.
- کاربر جهانی: طراحی و عملکرد بسیاری از اپلیکیشن ها با درنظرگرفتن افراد دارای نیازهای ویژه انجام می‌شود. این نرم‌افزارها با طراحی همدلانه برای ارائه خدمات به همه افراد، چه افراد دچار ناتوانی‌های ذهنی و چه اوتیسم، کار می‌کنند. هوش مصنوعی و طراحی بصری به نفع همه افراد عمل می‌کند!
اپلیکیشن‌های آموزشی می‌توانند در قالب‌های مختلفی مانند کتاب‌های الکترونیکی، برنامه‌های سرگرم‌کننده، مبتنی بر برگه‌های کار، جامع، مبتنی بر محتوای ویدئویی و غیره ارائه شوند. تنوع این اپلیکیشن ها به شما امکان می‌دهد تا متناسب با نیازها و سلیقه خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
مزایای اپلیکیشن های آموزشی
برنامه‌های یادگیری الکترونیکی (اپلیکیشن‌های آموزشی) در طول سال‌ها از نظر اهمیت و نقش، جایگاه پررنگ‌تری پیدا کرده‌اند. این برنامه‌ها دارای مزایای زیر هستند:
ترجیح اپلیکیشن ها
نسل جوان، به‌خصوص دانش‌آموزان، به دلیل راحتی استفاده، ترجیح می‌دهند از طریق اپلیکیشن‌های آموزشی به یادگیری بپردازند. این روش به آنها آرامش روانی می‌دهد، زیرا نیازی به مراجعه به وب‌سایت‌ها و جستجو در میان موضوعات مختلف نیست.
دسترسی‌پذیری بالا و قابلیت حمل
اپلیکیشن‌های آموزشی، دانش را به روشی سیار و قابل‌حمل ارائه می‌دهند. این بدان معناست که تمام‌مدت دانش را در دستانتان داشته باشید. یک بستر یادگیری ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته!
جذابیت بیشتر
دانش زمانی که به روشی پویا، بصری و مهیج ارائه شود، منجر به تعامل بیشتر می‌شود.
یادگیری شخصی‌سازی‌شده
اپلیکیشن ها با ارائة آموزش شخصی‌سازی‌شده امتیاز کسب می‌کنند – این تعامل آنها را بدون نیاز به ارتباط فیزیکی، “انسانی” می‌کند. در این معنا، آنها راه‌حل‌هایی راحت و بی‌دردسر برای آموزش هستند.
حالت نظام‌مند
اپلیکیشن های آموزشی به‌صورت حالت‌های جامع و نظام‌مند ارائه می‌شوند تا فراگیران نه‌تنها دانش کسب کنند، بلکه در صورت نیاز، از تعامل معلم – دانش‌آموز – والد بهره‌مند شوند. زیرا تمام اطلاعات، داده‌ها و سوابق عملکرد برای بحث‌وبررسی تطبیقی در هر زمان در دسترس هستند.
دانش به‌روز
با به‌روزرسانی شامل جدیدترین دانش، تکنیک‌های آموزشی مدرن و هزینة به‌صرفه، یک اپلیکیشن آموزشی برای بسیاری مفید و مؤثر واقع می‌شود.
بهره‌مندی مؤثر از زمان
این برنامه‌های یادگیری الکترونیکی (اپلیکیشن های آموزشی)، روشی عالی برای استفاده از اوقات فراغت هستند و آنها ارزش‌افزوده‌ای به برنامه روزانه افراد اضافه می‌کنند.
۱۳ ویژگی ضروری اپلیکیشن های آموزشی موفق
در دنیای امروز، اپلیکیشن های آموزشی به ابزاری ضروری برای یادگیری تبدیل شده‌اند. با وجود تنوع بالای این برنامه‌ها، تنها تعداد انگشت شماری از آنها در جلب نظر کاربران و کسب موفقیت در این رقابت تنگاتنگ، پیشتاز هستند. اگر قصد دارید یک اپلیکیشن آموزشی توسعه دهید، درنظرگرفتن ویژگی‌های بنیادی زیر نه‌تنها منافع قابل‌توجهی برای کاربران شما به ارمغان خواهد آورد، بلکه به رشد و رونق کسب‌وکارتان نیز کمک خواهد کرد.
1. پایگاه‌داده غنی و امکانات اشتراک‌گذاری
یک اپلیکیشن آموزشی برای رسیدن به هدف موردنظر باید دارای یک پایگاه‌داده غنی باشد. این پایگاه‌داده باید به طور مرتب با اطلاعات مرتبط با دسته‌بندی و موضوع خاص یادگیری به‌روز شود. باتوجه‌به روند روبه‌رشد آموزش‌های دیجیتال، برخورداری از امکانات اشتراک‌گذاری و ضبط صفحه برای این اپلیکیشن‌ها منطقی به نظر می‌رسد. اشتراک‌گذاری صفحه‌نمایش باعث می‌شود تا ارائه‌های آموزشی به شکل راحت‌تری صورت گیرد. ضبط جلسات نیز برای دانش‌آموزان آرامش‌بخش بوده و می‌توانند در زمان امتحانات و ارزیابی‌ها از آنها استفاده کنند. بعلاوه، امکان اشتراک‌گذاری روان فایل به هماهنگی و تبادل اطلاعات میان معلمان و دانش‌آموزان کمک می‌کند.
2. رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) عالی
اینکه یک اپلیکیشن آموزشی است، به این معنا نیست که توجهی به رابط کاربری و تجربه کاربری نداشته باشید. یک UX/UI خوب برای یک اپلیکیشن آموزشی ضروری است. یک طراحی جذاب، عملکرد خوب و پیمایش آسان، پایه و اساس یک اپلیکیشن موفق است که می‌تواند از رقبا نیز پیشی بگیرد. اطمینان حاصل کنید که رابط کاربری بیش از حد شلوغ یا پیچیده نباشد و ویژگی‌ها برای کاربر آسان باشند، در غیر این صورت، اپلیکیشن شما شانسی برای جلب مخاطب نخواهد داشت.
3. محتوای ویدوئویی
دانش‌آموزان باید بتوانند سخنرانی‌های ضبط‌شده‌ی قبلی یا دروس فصل‌بندی شده را به‌صورت ویدئویی، مشاهده و گوش دهند. این امر باعث می‌شود تا در هر ساعتی از شبانه‌روز به‌راحتی به کلاس درس دسترسی داشته باشند. با استفاده از محتوای ویدئویی، دانش‌آموزان می‌توانند از قابلیت‌های مفیدی مانند زوم کردن بر روی یک تصویر خاص بهره‌مند شوند. همچنین امکان عقب و جلو بردنِ دروس در هر زمان، یادگیری را تسهیل می‌بخشد. محتوای ویدئویی به‌عنوان نقطة عطفی در صنعت اپلیکیشن‌های آموزشی، فواید بسیاری را برای دانش‌آموزان و مدرسان به همراه داشته و تقاضا برای آن همچنان روبه‌افزایش است.
4. محتوای تعاملی
برای چندبرابر کردن دانلود اپلیکیشن آموزشی‌تان، محتوا باید جذاب و گیرا باشد و در نگاه اول کاربر را به خود جلب کند. در اینجا به عوامل حیاتی که باید به‌خاطر بسپارید اشاره می‌کنیم:
- محتوای مناسب برای موبایل: محتوا باید به‌گونه‌ای طراحی شود که روی گوشی‌های هوشمند به‌راحتی قابل‌دسترسی و خواندن باشد.
- مخاطب‌محور بودن محتوا: محتوای آموزشی باید بر اساس نیازها و سطح درک مخاطبان هدف (دانش‌آموزان، دانشجویان و غیره) تعیین شود.
- استفاده از حقایق جالب و آمارهای هیجان‌انگیز: گنجاندن حقایق جالب و آمارهای مهیج در محتوا باعث حفظ علاقة یادگیرنده می‌شود.
- قابل‌فهم و باارزش بودن محتوا: فراموش نکنیم که همه دانش‌آموزان سرعت یادگیری بالایی ندارند؛ بنابراین، محتوا باید قابل‌فهم و خواندنی باشد و ارزش یادگیری را به کاربر منتقل کند.
- امکان دریافت بازخورد از یادگیرندگان: اپلیکیشن آموزشی باید قابلیت دریافت بازخورد از کاربران را داشته باشد تا بتوان بر اساس آن، محتوا و فرایند یادگیری را بهبود بخشید.
5. جلسات و آموزش‌های زنده
اپلیکیشن آموزشی شما باید میزبان جلسات و آموزش‌های زنده و تعاملی برای دانش‌آموزان باشد تا مهارت‌های خود را تقویت کنند. برگزاری جلسات آموزشی زنده این امکان را به دانش‌آموزان می‌دهد تا مستقیماً با مدرس یا معلم برای رفع ابهامات خود در هر موضوع یا درسی ارتباط برقرار کرده و پاسخ‌های مرتبط را دریافت کنند. با افزودن قابلیت «چت فوری» و امکان اضافه‌کردن مدرسان/مربیان، می‌توانید یک محیط مجازی شبیه به کلاس درس ایجاد کنید. این ویژگی به کامل‌شدن فرایند یادگیری در اپلیکیشن کمک می‌کند.
6. سنجش دانش
آزمون‌ها عنصری ضروری برای یادگیری هستند و اپلیکیشن آموزشی موبایل شما نیز باید همین کار را انجام دهد؛ بنابراین، برنامه آموزشی شما باید بخشی را ارائه دهد که در آن بر اساس موضوعات و دروس مختلف، آزمون‌های تمرینی و پرسش و پاسخ‌هایی اضافه شده باشد. این به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا بر اساس توانایی‌های خود، دانش خود را بسنجند و بدانند کدام مباحث، فصول یا موضوعات نیاز به تمرکز بیشتری دارند. همچنین، می‌توانید ویدئوهایی یا کلیپ‌های صوتی از معلمان اضافه کنید که نکات کلیدی را قبل از امتحانات ارائه می‌دهند.
7. چندزبانه بودن اپلیکیشن
صرف‌نظر از اینکه یک برنامه برای مخاطبان جهانی یا ملی طراحی شده باشد، پشتیبانی چندزبانه برای گسترش پایگاه کاربری و افزایش دسترسی برنامه ضروری است. کار با مخاطبان گسترده‌تر، درک امکانات و ویژگی‌های برنامه یا ارائه امکان ترجمه، به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مطالب را بهتر درک کنند.
8. امکان استفاده از حالت آفلاین
دسترسی به یک اینترنت پایدار گاهی اوقات، به‌ویژه در کشورهایی که از نظر زیرساخت اینترنت کمی عقب‌تر هستند، می‌تواند به یک دغدغه تبدیل شود؛ بنابراین، اپلیکیشن آموزشی باید امکان ارائه حالت آفلاین را داشته باشد تا دانش‌آموزان بتوانند ماژول‌های آموزشی را دانلود کنند. این قابلیت باعث می‌شود علاقه کاربران به اپلیکیشن شما حفظ شده و آنها در صورت نیاز برای دسترسی به اطلاعات به‌صورت آفلاین نیز بتوانند به آن مراجعه کنند.
دانلود هر ماژول توسط کاربران، جزئیات مفیدی در مورد میزان کاربری و واکنش کاربران به بخش‌های مختلف اپلیکیشن در اختیار شما قرار می‌دهد. این اطلاعات ارزشمند به بهبود دوره‌های آموزشی و ارتقای اپلیکیشن کمک شایانی خواهد کرد.
9. بازی‌گونه‌سازی [Gamification]
این ویژگی در اپلیکیشن‌های آموزشی برای جذب حداکثر کاربر و ارائه یک تجربه کاربری عالی، حیاتی است. کاملاً مشهود است که دانش‌آموزان چقدر به ابزارها و بازی‌ها علاقه‌مند هستند. تحقیقات گسترده‌ای نشان می‌دهد که یادگیری از طریق سرگرمی و تجربیات بازی‌گونه برای دانش‌آموزان مؤثرتر است؛ بنابراین، هیچ‌چیز بهتر از به‌کارگیری گیمیفیکیشن سالم در کلاس درس دیجیتال شما به همراه نشان‌های دیجیتالی نیست. نشان‌ها به دانش‌آموزان انگیزه می‌دهند تا چالش‌های یادگیری را بپذیرند و به سطح بعدی برسند. گیمیفیکیشن به رشد شناختی دانش‌آموز کمک کرده و تعامل با اپلیکیشن را افزایش می‌دهد.
10. اعلان‌ها
اعلان‌ها یکی از ویژگی‌های ضروری برای یک اپلیکیشن آموزشی موفق به شمار می‌روند و تقریباً در تمام برنامه‌های ارائه‌دهنده خدمات درخواستی نیز وجود دارد. این قابلیت به برقراری ارتباط غیر مزاحم با کاربران و در نتیجه، حفظ تعامل و به‌روزرسانی آنها در مورد آخرین تحولات برنامه کمک می‌کند. با استفاده از اعلان‌ها، برنامه می‌تواند اطلاعات جامع یا اقدامات قابل‌انجام در آینده را برای کاربر فراهم سازد. این ویژگی همچنین امکان ارسال پیام‌هایی نظیر به‌روزرسانی، هشدار یا تبلیغات به کاربران خاص را می‌دهد. لازم به ذکر است برای گنجاندن این قابلیت در اپلیکیشن خود، نیازمند استخدام توسعه‌دهندگان برنامه‌های موبایل اندروید یا iOS خواهید بود تا عملکرد صحیح آن در اپلیکیشن آموزشی شما تضمین شود.
11.ادغام با شبکه‌های اجتماعی
برای به حداکثر رساندن مزایا، حفظ یک شبکه اجتماعی ضروری است. هر گونه اطلاعات یا محتوایی در مورد هر موضوع یا زمینه‌ای که در برنامه خود بارگذاری می‌کنید، می‌توانید جزئیات را در کانال‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، فیس‌بوک، توییتر، لینکدین و غیره به اشتراک بگذارید. این پلتفرم‌ها با ایجاد انگیزه برای مطالعه در کاربران، یک عامل مثبت به شمار می‌روند.
حتی می‌توانید یک کانال یوتیوب ایجاد کنید تا بتوانید ویدئوهای آموزشی یا کلیپ‌های صوتی مرتبط با برنامه آموزشی خود را روی آن بارگذاری کنید. از این طریق، مستقیماً با کاربران موجود و جدید در ارتباط خواهید بود. این امر باعث می‌شود کاربران برای مطالعه بیشتر با برنامه شما درگیر شوند که منجر به گسترش مخاطبان و تبلیغ برنامه شما می‌شود.
12. تجربه شخصی‌سازی‌شده
شخصی‌سازی نقش حیاتی در بهبود تجربة کاربری (User Experience) برنامه‌های موبایل ایفا می‌کند. در اینجا، کاربران هدف یادگیرندگان از تمام گروه‌های سنی هستند. موفقیت یک اپلیکیشن آموزشی عمدتاً به تجربة شخصی‌سازی‌شده‌ای بستگی دارد که کاربران را درگیر کند – این یک ویژگی اصلیِ برنامة یادگیری الکترونیکی است. این برنامه باید شامل گزینه‌هایی مانند آزمون‌های آزمایشی، بازخورد، تصحیحات و یادگیریِ شخصی‌سازی‌شده در طول فرایند یادگیری باشد. اگر برنامه مطابق با شیوه‌ها و روش‌های مطالعة کاربر، به روشی که آنها می‌خواهند، پاسخ دهد یا پرسش‌هایشان بلافاصله حل شود، این امر به بهبود تجربة کاربری کمک می‌کند.
13. ردیابی پیشرفت
یکی از ویژگی‌های ضروری هر اپلیکیشن آموزشی، ردیابی پیشرفت است. گزارش‌های پیشرفت و آزمون‌ها می‌توانند انگیزه یادگیری را در دانش‌آموزان زنده نگه داشته و به آنها در پیشرفت تحصیلی کمک کنند. قابلیت ردیابی میزان یادگیری و تطبیق محتوای آموزشی بر اساس آن، از ارکان کلیدی یک اپلیکیشن آموزشی موفق به شمار می‌رود.
