همانطور که میدانید سایتها از نظر طراحی به دو دسته اختصاصی و سیستم مدیریت محتوای آماده نظیر وردپرس تقسیم میشوند. در طراحی سایت اختصاصی، از یک زبان برنامه نویسی سایت استفاده شده و توسط آن سایت به صورت صفر تا صد طراحی و پیادهسازی میشود. اما در سایتهایی چون وردپرس، نیازی به این کار نبوده و تنها برای توسعه آن از زبان برنامه نویسی سایت استفاده میگردد. برای طراحی سایت، لازم است با زبانهای برنامهنویسی سایت آشنا بوده و از بهترین آن برای این کار استفاده کرد. بر این اساس قرار است در این مطلب به بررسی بهترین زبانهای برنامهنویسی سایت بپردازیم و با ویژگیهای هر یک از آنها آشنا شویم.
برنامه نویسی سایت چیست؟
پیش از آنکه به زبانهای برنامه نویسی سایت بپردازیم، بهتر است با برنامه نویسی سایت آشنا شوید. برنامه نویسی سایت به تمام کدگذاریها، نشانهگذاریها و نوشتارهایی گفته میشود که در حوزه توسعه وب مورد استفاده قرار میگیرد. کدنویسی سایت در محتوای وب، کلاینت وب و سرور و همچنین امنیت شبکه صورت میگیرد. به طور کلی برنامه نویسی سایت شامل ساخت یک وبسایت به طور کامل با امکان پشتیبانی همه جانبه آن است. زبانهای برنامهنویسی سایت به دو دسته کلاینت (فرانت اند) و سرور (بک اند) تقسیم میشوند. در ادامه با زبانهای برنامه نویسی هر یک آشنا خواهیم شد.
زبانهای برنامه نویسی سمت کلاینت
زبانهای برنامه نویسی سمت کلاینت زبانهایی هستند که در سمت کاربر اجرا میشوند. این زبانها توسط سیستم کاربر خوانده و اجرا میشوند. با استفاده از زبانهای برنامهنویسی سمت کلاینت، میتوان صفحات سایت را کدنویسی کرده و به آنها ظاهر خاصی بخشید. در زیر به بررسی این زبانها خواهیم پرداخت.
-
HTML
HTML رایجترین زبان برنامه نویسی سایت در سمت کلاینت است و به عنوان زبان نشانهگذاری شناخته میشود. این زبان که مخفف عبارت HyperText Markup Language است، شامل تگهایی است که برای توصیف لایهها و ساختار صفحه استفاده میشوند. پس به طور خلاصه میتوان گفت که زبان HTML زبانی است که با استفاده از تگ به توصیف ساختار صفحات وب میپردازد. برای مثال تگهای این زبان نشان میدهند که محتوای صفحه به چه صورت نمایش داده شده و لایههای صفحه به چه صورتی باشد. همچنین میتوان با تگها و کدهای HTML ویژگیهایی به صفحات اضافه کرد که باعث زیبایی بیشتر سایت شوند. لازم است بدانید زبان HTML و همچنین سایر زبانهای برنامهنویسی سمت کلاینت، یادگیری آسانی دارند و نسبت به زبانهای سمت سرور سادهتر هستند.
-
XHTML
XHTML نسخه ارتقا یافته زبان HTML است و در آن روشها و استانداردهای لازم برای نوشتن کدهای HTML مشخص شده هاست. با استفاده از این زبان میتوان تگها و کدهایی را پیادهسازی کرد که در همه مرورگرها و دستگاهها خروجی یکسانی داشته باشند و به طور صحیحی قابل نمایش باشند.
-
CSS
CSS یکی دیگر از زبانهای معروف سمت کلاینت است که توسط آن عناصر زیبایی به ظاهر سایت اضافه میشود. با استفاده از زبان CSS میتوان ویژگیهایی چون فونت، رنگ، استایل تصاویر، استایل بردارها، اندازه فونت و استایلشان و … را در سایت تغییر داد. این زبان نیز مخفف کلمات Cascading Style Sheet بوده و کدهای آن شامل دو بخش انتخاب کننده (Selector) و بلاک اعلان (Declaration) میباشد.
-
JavaScript
جاوا اسکریپت یکی از پرکاربردترین زبانهای برنامه نویسی سایت به شمار میرود. به طوری که بیش از 97 درصد از سایتها، امروزه از این زبان برخوردار هستند. با زبان جاوا اسکریپت میتوان اجزایی چون منوها، باکس سوال، باکس متن، دکمهها و غیره را به صورت تعاملی در صفحه پیادهسازی کرد. نکتهای که وجود دارد این است که این زبان با زبان جاوا تفاوت دارد و نباید با آن اشتباه گرفته شود. یکی از فریم ورکهای محبوب و کم حجم جاوا اسکریپت، Jquery بوده که کاملا رایگان است و برای کنترل عناصر صفحات وب با توابع زیاد و پلاگینهای متعدد به کار برده میشود.
با زبانهای برنامه نویسی سایت سمت سرور آشنا شوید
تمام دستوراتی که درخواستها را در سرور پردازش میکنند، به وسیله زبانهای برنامهنویسی سایت سمت سرور نوشته میشوند. این زبانها با پایگاه داده ارتباط برقرار کرده و درخواستها را پاسخ میدهند. در حقیقت زبانهای سمت سرور بر خلاف زبانهای سمت کلاینت، برای مدیریت پاسخ به درخواستهای مرورگر در سمت سرور هستند. این زبانها دادهها و درخواستها را اعتبارسنجی کرده و با پایگاه داده سایت ارتباط برقرار مینماید. سپس یک درخواست مناسب را به کاربران سایت ارائه میدهد. در زیر به انواع زبان های برنامه نویسی سایت سمت سرور اشاره میکنیم.
-
زبان برنامه نویسی PHP
PHP یکی از زبانهای برنامه نویسی سایت در سمت سرور است که از جایگاه بالایی برخوردار میباشد. این زبان جزو زبانهای پرطرفدار بوده و میتوان گفت بیش از 80 درصد سایتها توسط این زبان، برنامهنویسی شدهاند. دلیل محبوبیت زبان برنامهنویسی PHP این است که توابع گستردهای دارد و امکانات زیادی را در اختیار برنامهنویسان قرار میدهد. این زبان با بسیاری از سیستم عاملها مانند ویندوز و لینوکس همخوانی دارد و یک زبان اسکریپتی و متن باز به حساب میآید. از مزایای زبان برنامهنویسی PHP میتوان به یادگیری آسان، سرعت بالای اجرای کدها و رایگان بودن ابزار کار اشاره کرد. این زبان را میتوان جزو جدیدترین زبان های برنامه نویسی و همگام با دنیای جدید دانست.
-
زبان برنامه نویسی Python
یکی دیگر از زبانهای برنامهنویسی محبوب بک اند، پایتون است. این زبان نیز جزو زبانهای ساده بوده و از برنامهنویسی شیگرا و توابع پشتیبانی میکند. افرادی که قصد دارند طراحی سایت را با زبان متن باز و مفسر انجام دهند، بهتر است از زبان پایتون استفاده نمایند. از زبان برنامهنویسی Python علاوه بر سایت، برای نرمافزارهای کامپیوتری و طراحی رابط کاربری استفاده میشود. از جمله مزایای برنامه نویسی پایتون میتوان به وجود منابع آموزشی فراوان و یادگیری آسان آن اشاره کرد.
-
زبان برنامه نویسی Ruby
زبان رابی از سال 1990 طراحی و توسعه پیدا کرد و نسخه پایدار آن در سال 2006 منتشر شد. این زبان جزو زبانهای متن باز و شیگرا بوده و پویایی زیادی دارد. بیشتر افراد برنامهنویس زبان Ruby را برای توسعه وب مناسب میدانند. خوب است بدانید سایت معروف توییتر توسط زبان روبی برنامهنویسی شده است. این زبان از یادگیری سختی برخوردار است و منابع آموزش آن کمتر از موارد پیشین است.
-
زبان برنامه نویسی #C
زبان برنامهنویسی سی شارپ، جزو 5 زبان برنامهنویسی برتر دنیا است. از این زبان علاوه بر طراحی سایت، برای برنامهنویسی برنامههای تحت ویندوز، بازیها و موبایلها نیز استفاده میشود. زبان سی شارپ بازار کار فوقالعادهای دارد و همین عامل سبب شده تا افراد زیادی جذب یادگیری آن شوند. در صورتی که در این زبان به تسلط برسید، میتوانید فریم ورک قدرتمند ASP.NET Core را نیز یاد بگیرید.
-
زبان برنامه نویسی ASP
ASP یکی دیگر از زبانهای برنامهنویسی سایت سمت سرور است. این زبان یک زبان اسکریپتنویسی بوده و توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده است. به دلیل برخی از قابلیتها، برخی افراد این زبان را شبیه زبان PHP میدانند. برای این که بتوانید از زبان ASP برای برنامهنویسی سایت استفاده کنید، باید با زبانهای جاوا اسکریپت و HTML آشنایی داشته باشید.
-
زبان برنامه نویسی java
زبان جاوا، جزو زبانهای شیگرا بوده و به زبان C++ شباهت زیادی دارد. این برنامه علاوه بر سایت، برای نوشتن برنامههای دسکتاپ، موبایلی، ربات و سیستمهای تعبیه کاربرد دارد. بیشتر برنامههای دسکتاپ سازمانی و اپلیکیشنهای تحت وب در ایران را با جاوا مینویسند.
برای انتخاب زبان برنامه نویسی سایت به چه مواردی باید توجه داشت؟
برای این که بتوانید بهترین زبان برنامهنویسی سایت را انتخاب کنید، باید به موارد زیادی توجه داشته باشید. در زیر به مهمترین عوامل در این زمینه اشاره میکنیم.
- بازار کار برنامهنویسی در کشور
- سهولت در استفاده
- وابستگی به پلتفرم
- سرعت توسعه
- سرعت اجرا و امنیت آن
- تکنولوژی مورد استفاده
- بهینه بودن برای موتورهای جستجو
به طور کلی برای انتخاب بهترین زبان برنامهنویسی سایت، بهتر است به سهولت استفاده و اپن سورس بودن آن توجه داشته باشید. زبانهایی که اپن سورس هستند، باعث افزایش سرعت کار و ارزان تر شدن پروژهها خواهند شد. دلیل آن هم این است که میتوان از کدهای موجود بدون نیاز به نوشتن کدهای جدید استفاده کرد. همچنین این دسته از زبانهای برنامه نویسی، کتابخانههای رایگان و فریم ورکهای زیادی را در اختیار کاربران قرار میدهند. در نهایت باید بدانید که هر زبانی برای یک پروژه خاص مورد استفاده است و به اهداف و نیازهای سایت بستگی دارد. برای مثال زبانهای اپن سورس، برای مواردی که بودجه محدود است مناسب میباشد. همچنین برای طراحی پلتفرمهای اختصاصی، باید از زبانهای اختصاصی پیشرفته استفاده کرد.
جمع بندی
همانطور که متوجه شدید زبانهای برنامهنویسی سایت، بسیار زیاد هستند و هر کدام نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند. این زبانها به دو دسته فرانت اند یا سمت کلاینت و بک اند یا سمت سرور تقسیم میشوند. زبانهای سمت کلاینت برای طراحی ظاهر سایت و رابط کاربری و زبانهای برنامهنویسی سمت سرور برای ارتباط با سرور و پایگاه داده مورد استفاده قرار میگیرند. هر یک از این دستهها شامل زبانهای مختلفی هستند که در متن به آنها اشاره داشتیم. زبانهای HTML، CSS و جاوا اسکریپت از جمله زبانهای برنامه نویسی سایت سمت کلاینت و زبانهای Python، PHP، Ruby و #C از جمله زبانهای سمت سرور هستند. شما میتوانید با توجه به ویژگیهای هر یک از این زبانها، بهترین زبان برنامه نویسی سایت را انتخاب نمایید.