UIو UX چه تفاوتی با هم دارند؟

افرادی که در حوزه طراحی سایت مشغول به کار هستند، با اصطلاحات  UIو UX به خوبی آشنایی دارند. اما برخی از افرادی که تنها به استفاده از سایت می‌پردازند و تجربه‌ای در طراحی سایت ندارند، در رابطه با  UIو UX هیچ اطلاعات خاصی ندارند و راجع به تفاوت آنها چیزی نمی‌دانند. UI به معنای طراحی رابط کاربری و UX به معنای طراحی تجربه کاربری است. اما این دو چه تفاوتی با هم دارند و هر یک برای چه کاری به کار برده می‌شوند؟ در ادامه مطلب به بررسی تفاوت UI و UX خواهیم پرداخت.

 UIو UX چیست؟

برای درک بهتر تفاوت میان UI و UX، در اینجا به طور جداگانه به توضیح هر یک از این موارد می‌پردازیم تا یک دید نسبتا خوبی از هر یک از آنها پیدا کنیم.

• UI به چه معناست و چه کاربردی دارد؟

UI مخفف عبارت User Interface Design است که در لغت به معنای طراحی رابط کاربری می‌باشد. این یعنی UI بخشی از سایت یا اپلیکیشن است که کاربر به راحتی آن را مشاهده می‌کند. در واقع UI بر روی جنبه گرافیکی موضوع تمرکز دارد. طراحان UI باید در این زمینه بسیار حرفه‌ای عمل کنند تا بتوانند به سایت یا اپلیکیشن جلوه خوبی دهند و سبب جذب و تاثیرگذاری بر روی مخاطب شوند. اگر برایتان سوال است که چه افرادی به UI سایت می‌پردازند و در اصطلاح UI کار هستند، باید اشاره کنیم که افرادی که گرافیست هستند به همراه برنامه نویسان Front-end اقدام به طراحی UI می‌کنند. هر چقدر این افراد در کار خود متخصص‌تر باشند، می‌توانند UIهای قوی‌تری طراحی کنند و موجب جلب اعتماد افراد بیشتری شوند. برای همین است که در گزینش و استخدام طراح UI و UX حساسیت زیادی به خرج داده می‌شود.

در اینجا برای اینکه به درک بهتری از UI برسید، چند نمونه مثال می‌زنیم. اینکه ظاهر منوی سایت به چه شکل بوده و یا رنگ دکمه جستجو با رنگ اصلی سایت در هماهنگی باشد، همگی به طراحی UI سایت مرتبط هستند. پس ظاهر و تناسب رنگ و تمام چیزهایی که بر روی سایت یا اپلیکیشن مشاهده می‌کنیم، به طراحی رابط کاربری برمی‌گردد.

• UX چیست و چه کاربردی دارد؟

UX نیز مخفف کلمات User Experience Design است که به معنای طراحی تجربه کاربری می‌باشد. حال در رابطه با اینکه UX به چه چیزی مرتبط است، باید اشاره کنیم که تجربه کاربری با احساسات و راحتی کاربر در حین کار با اجزای مختلف سایت یا اپلیکیشن ارتباط دارد. در واقع افرادی که به کار UX می‌پردازند، جوانب تعامل کاربر را با هر بخشی در نظر می‌گیرند و سپس به طراحی آن می‌پردازند. اینکه سایت‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که هر بخشی را به راحتی در دسترس کاربران قرار می‌دهند و برای کار با آنها به آسودگی و راحتی کاربر توجه می‌کنند، یعنی UX به خوبی طراحی شده است. همچنین هدایت کاربر از صفحه‌ای به صفحه دیگر، به UX آن مرتبط است. در واقع میتوان گفت که UX یا همان تجربه کاربری، به نحوه تعامل و راحتی کاربر با سایت و همچنین مدیریت و هدایت او به صفحات دیگر مرتبط است.

برای درک بهتر UX نیز چند مثال بیان می‌کنیم. اینکه در منوی سایت چه موارد و گزینه‌هایی قرار داده شده است و یا اینکه باکس‌های جستجو یا بنرهای تبلیغاتی در کجای سایت قرار بگیرند تا سبب راحتی و تعامل کاربر شوند، از جمله مواردی است که به UX سایت مرتبط می‌باشد. با همین توضیحات هم میتوان تا حدودی به تفاوت UX و UI پی برد. با این حال در ادامه به طور جزئی‌تری به تفاوت این دو اشاره می‌کنیم.

تفاوت بین UI و UX

توسعه محصولاتی که مردم آن را دوست دارند، اغلب به طور همزمان به رابط کاربری خوب یعنی UI و تجربه کاربری خوب یا همان UX ربط دارد. برای مثال اگر یک برنامه بانکی بر روی گوشی داشته باشید که از جذابیت بصری خوبی برخوردار است، یعنی UI آن به خوبی انجام شده است. حال اگر برنامه به کندی بر روی گوشی کار کرده و یا در صفحاتی مانند انتقال پول مشکلاتی برای آن ایجاد می‌شود، یعنی UX آن ضعیف بوده و تجربه کاربری به خوبی صورت نگرفته است. برای سایت‌ها نیز به همین شکل است. بنابراین تفاوت UX و UI در همینجا مشخص می‌شود و میتوان نقش هر یک را در طراحی سایت و اپلیکیشن به خوبی مشاهده کرد.

طراحان UI و UX چه وظایف و مسئولیت‌هایی دارند؟

برای درک بیشتر تفاوت UI و UX، میتوانیم به وظایف هر یک از این طراحان نیز اشاره کنیم. هر یک از این طراحان نقش کلیدی در چرخه عمر محصول (اپلیکیشن) و سایت دارند. در واقع باید گفت که UI و UX هر دو مکمل هم هستند و اگر یکی از آنها ضعیف عمل کند، محصول از نظر کاربر مفید و کاربردی نخواهد بود. در اینجا نگاهی دقیق‌تر به وظایف طراحان UI و UX می‌اندازیم.

وظایف طراحان UX

طراحان UX کار خود را بر روی تجربه‌ای که کاربر از یک محصول دارد، متمرکز می‌کنند. هدف این طراحان این است که محصولات کاربردی و در دسترس باشند و نیاز کاربر را به خوبی رفع نمایند. از جمله وظایف یک طراح UX میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• بررسی رفتار کاربران و مدیریت آنها
• انجام تحقیقات برای شناسایی اهداف، نیازها، رفتارها و نقاط حیاتی مرتبط با تعامل محصول
• ایجاد نقشه‌هایی برای تجزیه و تحلیل نحوه تعامل مشتری با یک محصول
• ساخت وایرفریم و نمونه‌های اولیه برای بررسی ظاهر محصول نهایی
• انجام تست برای تایید طراحی و شناسایی مشکلات
• همکاری با طراحان رابط کاربری و توسعه دهندگان محصول و سایت
• بررسی بخش مارکتینگ
• و غیره

وظایف طراحان UI

طراحان رابط کاربری یا همان UI، وظیفه طراحی بخش‌های گرافیکی اپلیکیشن‌های موبایلی و سایت‌ها را بر عهده دارند. طراح رابط کاربری به دنبال این است که اپ یا سایت را هم از نظر بصری جذاب کند و هم آن را برای پیمایش و جستجو آسان‌تر نماید. از جمله وظایف متداول یک طراح UI نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• صفحه آرایی تمام صفحات سایت یا اپلیکیشن
• انتخاب پالت رنگ و فونت مناسب
• طراحی عناصر تعاملی مانند اسکرول‌ها، دکمه‌ها، کلیدها، منوهای کشویی و فیلدهای متنی به طور مناسب
• ساخت قاب‌ها و طرح بندی‌های با کیفیت بالا برای اینکه نشان دهد که طراحی نهایی به چه صورت خواهد بود
• همکاری خوب با توسعه دهندگان برای تبدیل طرح به یک محصول کارآمد
• و غیره

تفاوت طراحان UI و UX از نظر مهارتی و دستمزد

شرکت‌های زیادی به دنبال استخدام طراح UX/ UI هستند. برخی از شرکت‌ها به دنبال افرادی هستند که در هر دوی این مباحث تجربه و مهارت داشته باشند. اما اغلب شرکت‌ها این مباحث را از هم جدا می‌کنند و به استخدام یک UI و یک UX برای مجموعه خود می‌پردازند. زمانی که بحث استخدام افراد UX یا UI کار می‌شود، باید به موارد زیادی توجه کرد. در اینجا به مواردی چون مهارت‌ها، تحصیلات و دستمزد این افراد اشاره می‌کنیم. در واقع یکی از تفاوت‌های UI و UX را نیز میتوان در همین موارد دانست.

• مهارت ها

طراحان UI و UX مهارت‌های مشترکی دارند. اما هر یک از آنها به مجموعه مهارت‌های منحصر به فرد خود نیاز دارند. برای همین است که اغلب شرکت‌ها به استخدام جداگانه این طراحان می‌پردازند تا هر فردی بتواند از توانایی و مهارت‌های منحصر بفرد خود، برای پیشبرد اهداف مجموعه استفاده نماید.

• تحصیلات

برخی از شرکت‌ها به داشتن مدرک توجه زیادی دارند. اما برخی از افراد بدون مدرک نیز به دلیل توانایی و تجربه چند ساله‌ای که در طراحی UX یا UI دارند، می‌توانند بدون مدرک و تحصیلات هم به خوبی از پس وظایف خود برآیند. با این حال نمیتوان از نقش مدرک در هنگام مصاحبه و استخدام غافل شد. افرادی که طراح UI هستند، اغلب دارای مدرکی در حوزه علوم کامپیوتر، گرافیک و موارد این چنینی می‌باشند. افرادی هم که به عنوان طراح UX فعالیت می‌کنند، معمولا دارای مدرک تحصیلی طراحی گرافیک، طراحی دیجیتال و غیره می‌باشند. البته در ایران اغلب افراد فعال در این حوزه، دارای مدارکی چون مهندسی یا علوم کامپیوتر و IT می‌باشند.

• دستمزد و حقوق

حقوق طراحان UX و UI به عوامل مختلفی بستگی دارد. این که قرار است طراحان به انجام چه پروژه‌هایی بپردازند و چه فعالیت‌هایی در طول روز یا هفته داشته باشند، بر روی حقوق و دستمزدشان تاثیر دارد. همچنین موقعیت مکانی، صنعت و حرفه شرکت، میزان تجربه طراح و سابقه تحصیلی و سابقه کار او می‌تواند بر روی حقوق تاثیرگذار باشد.

UX برای یادگیری بهتر است یا UI؟

در انتهای مطلب بهتر است به پرسش بسیاری از افراد بپردازیم که برای آموزش UI و UX کدام یک را بهتر است انتخاب کنند؟ در این رابطه باید اشاره کرد که هر دوی این کارها جزو مشاغل پر درآمد هستند. انتخاب افراد هم بیشتر بستگی به اهداف و علایقشان دارد. اگر جزو افرادی هستید که حس زیبایی شناسی قوی دارید و به مباحث گرافیکی بیشتر علاقمند هستید، بهتر است به سراغ طراحی رابط کاربری بروید. اگر هم به فناوری علاقه بیشتری دارید و عاشق حل مشکلات و چالش‌ها هستید، UX گزینه بهتری برایتان است. با این حال برای تصمیم گیری بهتر در این زمینه می‌توانید از چند سایت به آموزش این مباحث بپردازید یا در یک دوره آموزشی UX و UI شرکت کنید.

جمع بندی

در این مطلب به تفاوت طراحی UX و UI پرداخته شد. همانطور که مشاهده کردید، با این که این دو مبحث مکمل هم هستند، اما در بسیاری از موارد با هم تفاوت دارند. به طور خلاصه باید اشاره کرد که UI به طراحی رابط کاربری و جذابیت بصری و UX به تجربه کاربری و هدایت کاربر به بخش‌های مختلف مرتبط است.